In mijn vorige artikel schreef ik waar je op kan letten wanneer je voor het eerst een basgitaar koopt. In dit artikel ga ik beschrijven waar een basgitaar uit bestaat. Er zijn veel verschillende modellen en fabrikanten die op hun eigen manier een unieke basgitaar ontwerpen, maar de basis is hetzelfde. Ik ga uit van de meest voorkomende modellen.

 

Ontwerp van de basgitaar

Hier zie je een afbeelding van een Precision Bass. De standaard stemming als je naar de stemsleutels kijkt van links naar rechts. EADG.

De body

De body is in de meeste gevallen gemaakt van hout. Als je voor het eerst een basgitaar gaat aanschaffen dan let je meestal niet op de soort hout, maar op de kleur en de vorm. Toch is het soort hout en de kwaliteit van de lak ook belangrijk. Bepaalde houtsoorten trekken minder snel krom, de lak bepaald vaak hoe snel het beschadigd. Bij goedkopere basgitaren wordt soms zelfs kunststof gebruikt, dit komt ten kosten van het geluid.

Pickup

De pickup of pickups bepalen een groot deel van je sound. Er zijn verschillende soorten pickups, de hierboven afgebeelde pickups zijn “single-coils” en als ik goed geïnformeerd ben zijn dit de allereerste pickups die gebruikt werden in een elektrische basgitaar.

Uitgang, volume en toon knop

Uitgang is je signaal uit hier stop je je kabel in die naar de versterker gaat. En met de volume en toon knop kun je je sound aanpassen. Ieder type basgitaar heeft verschillende toon knoppen en functies.

Brug

De brug zit vast op de body. Hier gaan de snaren doorheen. De brug bestaat uit 4 verschillende busjes waarmee je de hoogte van de snaren kunt bepalen.

Slagplaat

Niet iedere basgitaar heeft een slagplaat. De oudere of op oudere modellen gebaseerde basgitaren hebben meestal een slagplaat. Een slagplaat was/is bedoeld om de body te beschermen van krassen die gemaakt werden door de plectrum.

Hals

Staat niet op het plaatje of ze moeten de toets bedoelen maar dit vind ik weer een apart onderdeel. De hals en de stemkop is gemaakt uit hetzelfde hout. De hals zit meestal geschroefd aan de body.

Toets

De toets is meestal gemaakt van een ander soort hout dan de hals en zit boven op de hals. Op de toets zitten om de halve toon een fret.

Frets

Dit zijn die ijzeren dingetjes op de toets. Je hebt ook basgitaren zonder frets, een fretless bass.

Topkam

Hier gaan de snaren door heen voor ze bij de stemknoppen komen.

Stemsleutel en stemmachiniek

Hiermee stem je de bass. Hoe strakker je ze draait hoe hoger het geluid en los geeft dan een lager geluid. Standaard stemming is EADG.

 

Verschillende halzen

Eerder zei ik dat de meeste basgitaren een hals hebben die vastgeschroefd is aan de body. Er zijn meerdere methodes maar ik ga de meest voorkomende beschrijven en uitleggen.

• Bolt-on neck (Geschroefd aan de body)
• Through-body neck (Doorlopende hals)

De bolt-on hals

De bolt-on hals komt het meest voor. Bij deze methode is de hals vast geschroefd aan de body. Een groot veerdeel van deze methode is dat je de hals makkelijk kunt vervangen mocht dat nodig zijn.

De through-body hals

Bij deze methode wordt er gebruik gemaakt van 3 delen hout. De zogenaamde “wings” en de hals. Hierdoor bestaat de hals uit één stuk hout. In de meeste gevallen worden de bassen met een through-body hals gemaakt van hoog kwaliteit hout soorten. Voordeel is dat er nooit speling kan ontstaan tussen de hals en de body.

 

Basgitaar met frets of zonder frets

Standaard is een basgitaar voorzien van frets op de toets. Deze frets worden om de halve toon geplaatst zo kun je gemakkelijk zien waar je bent, vooral als je net begint is een basgitaar met frets aan te raden.

Een fretloze basgitaar heeft geen frets op de toets. Dit geeft een heel ander geluid dan een basgitaar met frets. Er is enige ervaring nodig om te kunnen spelen op een fretloze basgitaar.

 

Een 4-snarige of 5-snarige basgitaar

Ga je net beginnen met Bassen dan is mijn advies om voor een 4-snarige basgitaar te gaan. De hals is een stuk smaller en de basgitaar staat in de standaard stemming EADG. De meeste lessen en uitleggen op internetten gaan uit van een traditionele 4-snarige basgitaar waardoor het makkelijker is om de lessen te volgen. 5-snarige basgitaren zijn standaard gestemd in BEADG de lage B geeft je meer speel mogelijkheden. De 5-snarige bass is vooral populaire bij het spelen van Metal, Jazz, Hard-rock en Fusion. Er zijn ook nog 6-snarige basgitaren en nog meer snarige, maar deze zie je niet zo vaak.

 

De verschillende soorten Elementen (Pickups)

Om geluid uit je elektrische basgitaar te krijgen heb je een Element nodig, een element zorgt er voor dat de trillingen van je snaren omgezet wordt naar elektrische signalen. Een element bepaald voor een groot gedeelte het geluid van je basgitaar. Je hebt ze dan ook in veel verschillende soorten. Ik ga de populairste bespreken.

Enkelspoels element (Single-coil pickup)

Dit zijn de eerst ontworpen elementen door Fender. Dit element bestaat uit een enkele spoel en 1 magneet. Hierdoor zijn de elementen storings- gevoelig en kunnen gaan brommen van andere magnetische velden. Op een Jazz bass zitten 2 aparte enkelspoelelementen waarvan je apart het volume kunt regelen. één gemonteerd bij de Brug en één bij de hals. Omdat de elementen zijn voorzien van tegenovergestelde wikkelingen kun je, als je het volume vol open zet de elementen als humbuckers gebruiken.

 

Dubbelspoels element (Humbucker)

De Humbucker bestaat uit twee spoelen die tegenover gesteld van elkaar omgewikkeld zijn. Doordat de wikkelingen tegenovergesteld van elkaar zijn heb je minder storingen van buiten af. Een dubbelspoelelement heeft een hogere output, meer midden toon, minder hoog en hierdoor heb je een warmer geluid.

Tot slot over de elementen. Er zijn nog meer experimenten om alle voor en nadelen bij elkaar te voegen. Ieder type element heeft zijn eigen geluid. Je kunt niet zeggen welk element beter of mooier is, dit is puur smaak.

 

De diverse houtsoorten

Een basgitaar heb je in veel verschillende soorten, maten en kleuren. Niet alle maar de meeste basgitaren zijn gemaakt van hout, hout bepaald deels de klank, maar zeker ook de looks en de kwaliteit. Ben je op zoek naar je eerste basgitaar, dan zou ik me niet zo druk maken over de houtsoort die ze gebruiken.

Mahonie

Klank van Mahonie wordt vaak omschreven als vol en warm. Doordat het laag en mid mooi warm klink is dit een favoriet bij bassisten. Natuurlijk is dit een kwestie van smaak. Nadeel van Mahonie is dat het een wat zwaardere houtsoort is. Wanneer je de bass een tijdje om hebt kan dit een probleem zijn voor je schouder.

Elzenhout (Alder)

Wordt vaak gebruikt als body. Geeft een volle en helder geluid en is een houtsoort die niet te zwaar is.

Essenhout (Ash)

Essenhout heeft bijna dezelfde kwaliteiten als Elzenhout. Basgitaar/gitaar bouwers kiezen vaker voor Essen omdat de patronen in het hout mooier zijn, vaak worden die dan ook met een transparante lak gespoten.

Kauri (Agathis)

Kauri is een veel voorkomende houtsoort bij instapmodellen, dit omdat het een goedkopere houtsoort is. Ongeveer te vergelijken met Elzen- en Essenhout.

Lindehout (Basswood)

Een zachte houtsoort die de trillingen van de snaren absorbeert. Wordt vaak gebruikt in de “all-round” bassen. Volgens sommige bassisten is dit het fijnste hout voor snelle en complexen stukken muziek. Maar hé, je kunt er ook lekker rustig op spelen.

Esdoorn (Maple)

Staat bekend om zijn scherpe en heldere toon, hierdoor is dit hout geliefd wanneer je in de studio gaat opnemen.

Tot slot

Zoals je hier kunt lezen komt er heel wat bij kijken, en zijn er veel verschillende modellen basgitaren. Allemaal met hun eigen houtsoort, elementen en halzen. Ga je een nieuwe bass kopen zorg er dan voor dat je de bass uit probeert. Draai aan alle knoppen, hang de basgitaar een keer om je nek. Probeer verschillende basgitaren uit en vraag de verkoper om advies.